23 Mayıs 2015 Cumartesi

EL – MUAHHİR


El-Muahhir Allahü Zülcelâl’in esma-ül hüsnasından olup istediğini geri koyan, arkaya bırakan manasına gelir. Bu ism-i ilâhî de diğer esma-ül hüsna gibi cümle mevcudata tecelli etmiştir. Hem zahir hem batın tecellisi haktır. Nasıl ki çeşitli sebeplere binaen El-Mukaddim ism-i ilâhîsi tecelli ediyorsa yine sebeplere binaen el-Muahhir ismi tecelli eder.

EL – MUN’İM


El-Mun’im, nimet veren, nimeti halk eden, nimetin hakiki sahibi, maliki anlamlarına gelir ki Mevlâ’nın sıfat-ı uzmâsı ve ism-i ilâhîsidir.

EL – VEHHÂB


El-Vehhâb, çeşit çeşit nimetleri daima bağışlayan anlamında, Yüce Allah’ın esma-i ilâhîsinden bir ism-i şerifleridir. Mana itibariyle El-Mün’im ismine yakındır.

EL – KERÎM


El-Kerîm, Allah-ü Zülcelâl’in esmâ-i ilâhisinden bir ism-i şerifleridir. Keremi bol demektir. Allah-ü teâlâ’nın bu ismi de bütün canlılara tecelli etmiştir. Cümle canlılara dilediği zaman dilediği gibi ikram, ihsan eden demektir. Hassaten insanlar üzerine tecellisi caridir ki kullarına çeşitli yollarla çeşit çeşit ikramlarda bulunur.

EL – VASÎ


El-Vasî, yüce Allah’ın (c.c) esmâ-i hüsnasından olup geniş ve müsaadekar anlamına gelir. Allah’ın kudret ve rahmetinin, ilminin ve diğer sıfatlarının genişliği ve tükenmezliği her zerrede görülmektedir. Evet, yerler, gökler, bunca gezegenler, yıldızlar, güneşler, bunca âlem, daha bilmediğimiz Kur’an-ı azimüşşan’da bildirilen âlemler hep Allah’ın (c.c) Vasî ism-i şerifinin şahitleridir. 

EL – HAMÎD


El-Hamid, Allah-ü Zülcelâl’in esmâ-i ilâhisinden bir ism-i şerifleridir. El-Hamîd, ancak kendisine hamd-ü sena olunan, bütün varlığın diliyle biricik övülen anlamlarına gelir.

EL – MÂCİD


El-Mâcid, Allah-ü Âzimüşşan’ın esmâ-i ilâhisinden bir ism-i şerifleridir. Kadri, şanı yüce, kerem ve semahati bol anlamlarına gelir.

EL – VÂRİS


El-Vâris, Allah-ü Zülcelâl’in esmâ-i ilâhisinden bir ism-i şerifleridir. Varlığı devam eden, servetlerin hakiki sahibi anlamlarına gelmektedir.

ED – DARR ve EN – NÂFİ’


Ed-Darr ve En-Nâfi’ Allahü Zülcelâl’in esmasındandırlar. Ed-Darr, elem ve mazarrat verici şeyleri yaratan, En-Nâfi’ ise hayır ve menfaat verici şeyleri yaratan anlamlarına gelir.

26 Mart 2015 Perşembe

EL – BERR


El-Berr, Allahü Zülcelâl’in; kulları hakkında müsait bulunan, iyiliği ve bahşişi çok olan anlamlarına gelen bir ism-i şerifleridir ki, diğer pek çok esma-i ilâhî gibi bu ismin de tecellisi geniş kapsamlı olup cümle kâinata hassaten insanadır.

EN BÜYÜK ATTAR


Attar; güzel koku yapıp satan (ıtriyatçı) demektir. Itriyatçı güzel koku yapar fakat bu güzel kokuları bizzat kendisi yaratamaz. Itriyatın yaratıcısı Hâlık Teâlâ’dır. Bir başka deyişle Attar-ı hakîkî O’dur da diyebiliriz. Kâinatı çeşitli nakışlarla bezediği için O’na Nakkâş-ı hakîkî dediğimiz gibi.

24 Mart 2015 Salı

EL – FERD


El-Ferd, Allah-ü Zülcelâl’in esmâ-i ilâhisindendir. Şahıs, birey, kişi anlamlarına gelen bu ism-i şerifin tecellisi ile Allah Teâlâ, bizzat kendi zatıyla tektir, ferddir, hem de ehadiyeti icabı eşi, benzeri ya da zıddı olmayan ferddir.

19 Mart 2015 Perşembe

SIBĞATULLAH (ALLAH’IN BOYASI)


Sıbğatullah; Allah’ın boyası demektir. Ayette:

“Allah’ın (verdiği) rengiyle boyandık, Allah’dan daha güzel rengi kim verebilir? ...”1 buyrulmuştur. Maddî boya ve manevî boya diyebileceğimiz sıbğatullah, iki yönlü ele alındığında zahirlerin ve batınların boyası denilebilir.

EŞ – ŞEHÎD


Eş-Şehîd; Allah’ü Telâlâ’nın esma-i ilâhîsinden bir ism-i şerifidir ki her zaman, her an, her yerde hâzır ve nâzır mânâlarına gelip şâhid’in mübalağasıdır. Yani her şeyi her an, hakkıyla gören yegâne şâhittir.

EŞ – ŞEKÛR


Eş-Şekûr; esma-ül hüsnadan olup Allahü Zülcelâl’in bir ismi şerifidir. Kendi rızası için yapılan iyi işlere ziyadesiyle bol bol karşılık veren demektir.

ET – TAYYİB


Tayyib; temiz, iyi, güzel, saf, hoş, tertemiz mânâlarına gelir. Tayyib; esma-ül hüsnâ olarak bilinen 99 isimden biri değildir. Bu ism-i şerif, Allah’ın kulları üzerinde en çok, azamî görmek istediği isimlerindendir.

EL – VEDÛD


El-Vedûd; Allah’ü Zülcelâl’in esma-ül hüsnâsından bir ism-i şerifi olup iki mânâya gelir. Seven ve sevilen, hakiki sevilmeye hakkı olan, sevilmeye layık olan, sevgiyi yaratan Cenab-ı Mevlâ’yı sevmek. Diğer bir mânâya göre Allah’ın, başta Resul-i Zîşan olmak üzere cümle nebî, resûl ve itaatli müminleri sevmesi.

12 Mart 2015 Perşembe

EL–VEKÎL


El-Vekîl, Rabb’ül Âlemin’in esmâ-i hüsnâsından olmakla birlikte, bir sıfat-ı azimesidir de. Allah-ü zül celâl, Kur’an-ı Kerîm’de isimleri ile bize kendisini tanıtıyor. Yüce isimlerinden biri olan el-Vekîl ismiyle de biz kullarına tevekkül edilecek tek varlığın yalnız Yüce Zat-ı Şerifleri olduğuna dair mesajlar veriyor:
Eğer imanınız varsa, Allah’a tevekkül ediniz.” 1

8 Mart 2015 Pazar

EL – VELÎ


El-Velî, Allah Teâlâ’nın esmâ-ül hüsnâsından bir ism-i şerifleridir ki Vedûd ism-i şerifinin tecellisine mazhar olup sevilen kullarına bu ismi şerifinin tecellisi ayrı bir özellik kazandırır.

EZ – ZÂHİR


Ez-Zâhir, Esma-ül hüsnadan olup Allah-ü Zülcelalin sıfat-ı uzması ve esma-i ilâhîsidir. Zâhir, aşikâr anlamına gelir. Allah Teâlâ'nın varlığı her şeyden aşikârdır. Başta kendi mevcudiyetimiz O'nun varlığına en büyük delildir. Bununla beraber gözümüzün gördüğü her manzara, kulaklarımızın işittiği her nağme, ses, elimizin tuttuğu, dilimizin tattığı her şey, fikirlerimizin üzerinde çalıştığı her mana hâsılı gerek içimizde gerek dışımızda anlayıp sezebildiğimiz her şey O'nun varlığına, birliğine, sıfat-ı kemaliyesine şahittir. Çünkü bunları yaratan ve yaşatan O Yüce Allah'tır.

EZ – ZÂKİR


Allah’ın esma-ül hüsnâsından1 olan bir ism-i şerifi de Ez-Zâkir ismidir. Zâkir; anmak, hatırlamak, yâd etmek mânâsına gelen zikir masdarından ism-i faildir. Yani zikreden, anan, hatırlayan mânâlarına gelir.

20 Şubat 2015 Cuma

ES – SEMî’ ve EL – BASÎR


Yüce Mevlâ’nın isimlerinden olan Semi, işiten; Basîr, gören demektir.

ES – SAMED


Samed: Herşeyin kendine muhtaç olup, kendisi hiç kimseye ve hiçbir şeye muhtaç olmayan.

ES – SABÛR


Es-Sabûr; Allah’ü Zülcelâl’in esma-ül hüsnâsından, çok sabırlı, bunca itaatsizlikler, isyanlar, tuğyanlar, zulümler, nankörlükler karşısında hemen cezalandırmayıp mühlet tanıyan mânâlarına gelen bir ism-i şerifleridir.

9 Şubat 2015 Pazartesi

EHAD – VÂHİD


Allahü Azimüşşan’ın sıfat-ı zâtiyyesi, sıfat-ı uzması ve isimlerinden olan Ehad ve Vâhid, Allahü Zülcelâl’in tek olduğunu, bir olduğunu bildirir. Kur’an-ı Azimüşşan’da pek çok yerde bu konu ile ilgili haberler mevcuttur.

ER – RAKÎB


Er-Rakîb; Allah’ü Zülcelâl’in esma-ül hüsnâsından bir ism-i şerifi olup, bütün varlık üzerinde gözcü ve bütün işler murakabesi altında bulunan mânâsına gelir.

EL – CÂMİ’


El-Câmi’, esma-ül hüsnadan Allahü Zülcelâl’in bir ism-i şerifleridir. İstediğini istediği zaman, istediği yerde toplayan manasına gelir. Câmi’, dağınık şeyleri bir araya toplayan demektir. Bu ism-i ilâhî de diğer esma-i ilâhî gibi madde ve manada tecelli eder.

ER – RAHMÂN ve ER – RAHÎM


Er-Rahmân ve Er-Rahim, Allahü Zülcelâl’in esma-i ilâhîsinden iki ism-i şerifidir. Kur’an-ı Kerîm’de 113 surenin başında zikredildiği gibi pek çok ayette bu isimler yer alır.

ER – RÂFİ’


Er-Râfi, Allah-ü Zülcelâl’in esma-ül hüsnasından, yukarı kaldıran, yükselten manalarına gelen bir ism-i şerifidir.

RAB


Rab, Allah’ü Zülcelâl’in esma-ül hüsnâsındandır.1 Rab; terbiye ve ıslah edici, yetiştirici, kemâle erdirici demektir.

EL – MÜTEKEBBİR


El-Mütekebbir, Allah Teâlâ’nın esma-ül hüsnâsından bir ism-i şerifi ve sıfat-ı uzmasıdır. Her şeyde, her hadisede büyüklüğünü gösteren, büyüklük ve ululuk ancak zâtına mahsus olan Allah’tır. Nitekim bir kudsî hadiste Yüce Allah (c.c) mütekebbirleri tehdit sadedinde şöyle buyurur: “Kibriya benim ridam, azamet ise benim izarımdır. Kim benimle bu mevzuda nizaya kalkışırsa (onu baş aşağı getirir) cehenneme atarım.” 1

8 Ocak 2015 Perşembe

EL – MÜMÎT


El-Mümît, Allah-ü Zülcelâl’in esma-i ilâhîsinden biridir. El-Mümît, canlı bir mahlûkun ölümünü yaratan anlamına gelir ki, bu konuyla ilgili haberleri Yüce Allah Kur’an-ı Âzimü’ş-şan’da bildirmiştir.

EL – MUSAVVİR


El-Musavvir, tasvir eden, yaratılmış her şeye şekil veren demektir. Allah (c.c) her yarattığına şekil ve hususiyet vermiş, yaratmayı murad ettiği her şeye bu ism-i şerifiyle şekil vermiştir.

EL – MÜMİN


El-Mümin Allah Teâlâ’nın 99 ismindendir. Gönüllerde iman ışığı uyandıran; kendine sığınanlara aman verip onları koruyan, rahatlatan manalarına gelen Mümin ismi şerifi ile Allah (c.c) kalblere iman bağışlıyor ve kalbi imana ısındırıyor da denebilir. Evet, imanı bahşeden Yüce Allah’tır. Mümin ismi şerifi ile tecelli etmese kimse iman etmeye muktedir olamaz.

EL – BÂKÎ


El-Bâkî, Allahü Zülcelâl’in varlığının sonu olmayan anlamına gelen bir ism-i ilâhîsidir. El-Kadîm ism-i şerifine sonu olmamak mülahazasıyla El-Bâkî denir. Bu mânâlara yakın El-Ezelî, El-Ebedî sıfatları da vardır. El-Ezel, geçmişte başlangıcı olmayan, Ebed de sonu olmayan demektir.

EL – MUDİLL


      El-Mudill ismi şerifi Cenab-ı Allah’ın esma-ül hüsna olarak bilinen 99 isimden olmayan bir ismi şerifidir. Hâdi ismi şerifinin muktezası olarak hidayeti yaratan Cenab-ı Hakk, Mudill ismi şerifinin muktezası olarak da dalaleti yaratır. Herşeyi sebeplere bağlayan Yüce Mevlâ, kulunun hidayetini sebeplere bağladığı gibi dalaletini de yine sebeplere bağlamış ve bu sebeplerin muktezası ki gerekeni halk etmiştir.

7 Ocak 2015 Çarşamba

EL – MUCÎB


El-Mucîb; Allah’u Zülcelâl’in esma-ül hüsnasından bir ism-i şerifidir. İcabet eden, dileyen duaya cevap veren, sebep kabul eden, geçerli mazeretleri kabul eden, bütün canlıların hâlî, kâlî, fiilî münâcâtlarına karşılık veren anlamlarına gelir.

EL – LÂTİF


El-Lâtif, Allah ü zülcelâl’in 99 isminden -esmâ-ül hüsnâsından- biridir. En ince, en gizli işlerin bütün inceliklerini bilen, nasıl yapıldığına nüfuz edilemeyen en ince şeyleri yapan, ince ve sezilmez yollardan kullarına çeşitli faydalar ulaştıran, en gizli sırlara vâkıf olan, görünmeyen, bilinmeyen cümle sırları, gizlilikleri bilen, gören, duyan ve Yaratan Allah, Lâtif’tir.

KELÂM SIFATI


Kelâm; Yüce Allah’ın bir sıfatıdır ki; Mevlâ’nın kelâm edici yani mütekellim oluşu haktır. Kur’an-ı Azimüşşan’da Mevlâ, mütekellim olduğunu beyan eder:

“Bir kısım peygamberleri sana daha önce anlattık, bir kısmını ise sana anlatmadık. Ve Allah Musa ile gerçekten konuştu.” 1

EL – KAHHÂR


El-Kahhâr, Mevlâ’nın esma-ül hüsnasından; her şeye her istediğini yapacak surette galip ve hâkim, cezayı hak edenleri hak ettikleri cezaya çarptırıp, kahredeceğini bildirin bir ism-i şerifidir.

1 Ocak 2015 Perşembe

EL – HAYY ve EL – KAYYUM


El-Hayy ve El-Kayyum; Allah’ü Teâlâ’nın esma-i ilâhîsinden iki ism-i şerifleridir.

Hayy: Diri, hayat sahibi, dilediği varlıklara hayat bahşeden.

Kayyum: Başlangıç, nihayet ve yeniden oluş gibi hallerden münezzeh, ezelden ebede kaim ve daim diri ve var olan kendi varlığı ile kaim (kıyam bi nefsihi) Cenab-ı Hakk.

Kayyumiyet: Cenab-ı Hakk’ın ezelî ve ebedî olması, daimî mevcudiyeti. Bâkîliği.

EŞ – ŞÂFÎ


Şâfî, Allah-ü Zülcelâl’in ism-i şerifidir. Şifa veren; maddî manevî, bedenî ruhî bütün hastalıklara şifa veren demektir.

ER – RAÛF


        Er-Raûf, esma-i ilâhîden Allah Teâlâ’nın bir ismi şerifleridir. Çok acıyan, esirgeyen, merhamet sahibi anlamlarına gelmektedir.